मोदींची रशिया यात्रा आणि तिचे महत्त्व

 

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी नुकतीच  रशियाला भेट दिली आणि रशियाने त्यांना सर्वोच्च नागरी सन्मान दिला, त्याच वेळी जेव्हा अमेरिका आणि ३२ इतर देश वॉशिंग्टनमध्ये रशियाच्या विरोधात नीती तयार करत होते. रशियाला एकटे पाडण्याचे करण्याचे सगळे प्रयत्न अपयशी ठरले आणि पुतिनयांनी आपल्या मित्रांना आपल्यासोबत ठेवण्यात यश मिळवले. त्यामुळे पाश्चात्य माध्यमे चिंतित आहेत.  

अमेरिकेचे दुटप्पी धोरण

अमेरिकेने निखिल गुप्ता आणि खालिस्तानी विभाजकांच्या नावावर भारतावर दबाव आणण्याचा प्रयत्न केला. भारताने जाणले की अमेरिकेच्या या दुटप्पी धोरणामुळे तो आपला जुना मित्र रशियापासून दूर होत आहे. त्यामुळे, पंतप्रधान मोदींनी रशियाला भेट देण्याचा निर्णय घेतला.

पंतप्रधानांचे भव्य स्वागत

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचे रशियात भव्य स्वागत करण्यात आले. त्यांना राष्ट्राध्यक्ष पुतिन यांनी सर्वोच्च नागरी सन्मान "ऑर्डर ऑफ सेंट अँड्रूज दी अपोस्ट" ने सन्मानित केले, जो रशियाचा सर्वात मोठा नागरी सन्मान आहे.

रशिया-युक्रेन संघर्ष आणि भारताची भूमिका

पंतप्रधानांच्या रशिया भेटीदरम्यानरशियाने युक्रेनवर क्षेपणास्त्र हल्ला केला, हे क्षेपणास्त्र रुग्णालयावर पडले. ज्यात ३५ लोक मारले गेले. त्यात लहान मुलांचा समावेश होता. या घटनेनंतर पाश्चात्य माध्यमे आणि युक्रेनचे राष्ट्राध्यक्ष झेलेंस्की यांनी मोदींच्या भूमिकेवर प्रश्न उपस्थित केले. निरपराध लोकांचा जीव घेणार्‍या पुतिन यांच्याशी मोदी गळाभेट कशी काय घेऊ शकतात असा प्रश्न समाजमाध्यमांवर उपस्थित केला. पंतप्रधान मोदी यांनी पुतिन यांच्यापुढेही ही बाब मांडली आणि सांगितले की जेव्हा मुलांचे मृत्यू होतात तेव्हा मन अस्वस्थ होते.

व्यापार आणि आर्थिक सहकार्य

भारत आणि रशियाने २०३० पर्यंत आपल्या व्यापाराला १०० अब्ज डॉलर्सपर्यंत पोहोचवण्याचे लक्ष्य ठेवले आहे. तसेच, दोन्ही देशांनी आपला व्यापार आपल्या-आपल्या चलनात करण्यास तयार आहेत, ज्यामुळे डॉलर्सचा वापर कमी होईल. इंटरनॅशनल नॉर्थ साऊथ कॉरिडोर (INSTC) चा देखील यशस्वी प्रयोग करण्यात आला, ज्यामुळे रशियातून भारतापर्यंत आयात माल फक्त २३ दिवसांत पोहोचला.

NATO ची बैठक आणि भारताचे रशियासोबत संबंध

NATO देशांची बैठक वॉशिंग्टन डीसीमध्ये चालू आहे आणि अशा वेळी मोदींची रशियाला भेट हा पाश्चात्य देशांसाठी चिंतेचा विषय आहे. न्यूयॉर्क पोस्ट आणि वॉशिंग्टन पोस्ट सारख्या पाश्चात्य माध्यमांनीही हे कव्हर केले आणि सांगितले की मोदींची मॉस्को भेट दाखवते की पुतिन यांना एकटे पाडण्याचा प्रयत्न असफल झाला आहे.

सारांश

या भेटीने भारताने हे स्पष्ट केले आहे की तो कोणत्याही दबावाखाली झुकणार नाही आणि आपल्या जुन्या मित्र रशियासोबत संबंध दृढ ठेवेल. भारताची भूमिका स्पष्ट आहे की तो जागतिक शांततेचा समर्थक आहे आणि कोणत्याही प्रकारच्या संघर्षाचे समाधान संवाद आणि कूटनीतीद्वारे करायला पाहिजे.