कीबोर्ड वॉरियर्स: माहिती युद्धातील भारताचे अदृश्य सैनिक

 

जागतिक माहिती युद्धात भारताचा 'डिजिटल विजय'

मुंबई, १४ मे २०२५ : भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील नुकत्याच झालेल्या संघर्षाच्या पार्श्वभूमीवर सोशल मिडियावर एक वेगळेच युद्ध रंगले होते - माहितीचे युद्ध. फेक न्यूज विरुद्ध सत्याचा हा संग्राम, ज्यात भारतीय नेटिझन्सनी, विशेषतः 'कीबोर्ड वॉरियर्स' म्हणून ओळखले जाणाऱ्या सामान्य नागरिकांनी, पाकिस्तान, चीन, तुर्कस्तान आणि पश्चिमी माध्यम संस्थांच्या प्रोपेगंडाविरुद्ध संगनमताने दिलेल्या लढ्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे.

९ मे रोजी आयएनएस  विक्रांतच्या कराचीशी जोडल्या गेलेल्या अफवा सोशल मिडियावर गाजल्या. मात्र, ही माहिती पूर्णपणे बनावट असल्याचे भारतीय नेटिझन्सनी लगेच उघड केले. व्हिडिओंचे बॅकडेट विश्लेषण, स्क्रीनशॉट्सची पडताळणी आणि अधिकृत सूत्रांची माहिती शेअर करून त्यांनी फेक न्यूजचे तत्काळ खंडन केले. या दिवशी डिजिटल आघाडीवर सुरू असलेले युद्ध प्रत्यक्ष सैनिकी युद्धाइतकेच तीव्र होते.

पाकिस्तानी माध्यमांचे षडयंत्र उघड

डॉन, द डेली टाइम्स, जिओ न्यूज, पाकिस्तान स्ट्रॅटेजिक फोरम यांसारख्या पाकिस्तानी माध्यम संस्थांनी DG ISPR (Directorate General of Inter-Services Public Relations) च्या मार्गदर्शनाखाली भारताविरुद्ध प्रोपेगंडा सुरू केला. या प्रयत्नांना पाश्चिमात्य माध्यमांनीही साथ दिली. CNN, Reuters, New York Times, Bloomberg, Nikkei Asia या माध्यमांमध्ये कार्यरत असलेल्या पाकिस्तानी पत्रकारांनी बनावट बातम्या आणि चुकीची माहिती पसरवत भारतविरोधी वातावरण निर्माण करण्याचा प्रयत्न केला.

या सगळ्या माहिती युद्धाचे सूक्ष्म विश्लेषण करणाऱ्या भारतातील डिसइन्फो लॅबने फेक न्यूजच्या मुळाशी जाऊन सत्यता आणली. सोशल मिडियावरील प्रत्येक व्हिडिओ, लेख, ट्विट आणि फोटो तपासून प्रामाणिक माहिती शेअर करणाऱ्या या संस्थेचे योगदान अत्यंत महत्त्वपूर्ण ठरले.

फेक न्यूजची विविध रूपे

पाकिस्तानने भारतातील पोस्टिंग्ज, न्यूज चॅनेल्सच्या व्हिडिओ क्लिप्स, बनावट कागदपत्रे, स्फोटांची खोटी दृश्ये, गेमिंग फुटेज यांचा वापर करून भारतीय जनतेच्या मनोबलावर प्रहार करण्याचा प्रयत्न केला. विशेष म्हणजे, DG ISPR ने स्वतःच  हल्ला झाला नसल्याचे सांगून दुसऱ्याच दिवशी हल्ला झाल्याचे कबूल करून आपल्याच फेक न्यूजचा पर्दाफाश केला.

भारतीय नेटिझन्सची प्रभावी प्रतिक्रिया

भारतीय सोशल मिडिया वापरकर्त्यांनी फॅक्ट चेक, अधिकृत निवेदने, पूर्वीच्या पोस्ट्सचे पुरावे आणि वेळीच माहिती देत संपूर्ण सोशल मिडियावरील प्रोपेगंडाला प्रखरपणे खोडून काढले. यामध्ये अनेक स्वतंत्र पत्रकार, फॅक्ट चेकिंग संस्था आणि सामान्य नागरिकांचा मोलाचा सहभाग होता. #FakeNews, #FactCheckIndia, #IndiaVsPropaganda हे हॅशटॅग अभूतपूर्व लोकप्रिय झाले.

डिजिटल क्षेत्रातील भारताचा विजय

आजच्या युगात कोणताही देश केवळ सैन्याच्या जोरावर लढत नाही, तर त्याच्या जनतेच्या मानसिक सज्जतेवरही त्याचे यश अवलंबून असते. भारताने माहिती युद्धातही आपली श्रेष्ठता सिद्ध केली आहे. भारतातील कीबोर्ड योद्धे हे नव्या पिढीचे सैनिक ठरले आहेत. हे युद्ध जरी डिजिटल स्वरूपाचे असले, तरी त्याचा परिणाम प्रत्यक्ष युद्धाइतकाच महत्त्वपूर्ण आहे. भारताच्या 'डिजिटल सेने'ने हा लढा यशस्वीरित्या जिंकला आहे ही निःसंशय अभिमानास्पद घटना आहे!

-------------------------------------------------

 #KeyboardWarriors 

#DigitalVictory 

#FakeNewsDebunked 

#IndiaVsPropaganda 

#CyberWarfare 

#InfoWars 

#FactCheckIndia 

#IndianNetizens